[Paises | Mapas | Pueblos | Etnología | Noticias | Viajes | Tablon de Anuncios | El Tiempo | O.N.G´s | Idiomas | Comercio | Historia | Biografias | Geografía | Derechos Humanos | Arte | Bibliografía | GastronomiaVersion CD | Buscar ]


GAWWADA

El idioma gawwada (gauwada, gawata, kawwad´a o kawwada) es hablado en sus diferentes dialectos por unas 71.000 personas de la etnia Gawwada en Etiopía, en la región de Omo, al oeste del lago Chamo. Se hablan seis dialectos diferentes: dihina (tihina, tihinte), gergere (k´ark´arte), gobeze, gollango (kollanko), gorose (gorrose, korrose) y harso (worase).  Su léxico tiene muchas similitudes con otras lenguas cushitas vecinas: bussa, tsamai, harso, gollango, komso. Las autoridades del pueblo gawwada utilizan como segunda lengua los idiomas amharico, oromo o komso.

Español

Gawwada

 abuelo     akkawo
 agua     ande
 alubias     alqooqa
 ancho     ka'd/a? `A
 animal     aage
 año     por-ko
 árbol     qarqo'
 arena     ta'h!akko
 asado     waat -
 asador     tuf -
 asiento     akad/i
 asno     !arre
 atrás     konna'tto
 baile     xirip -
 barro     c h' el ooqqo
 bebida     ukk -
 blanco     pi'? `Ay
 boca     pa'ko
 bosque     xorro
 bosques     a'rakko '
 bueno     heeza
 cabeza     puqaate
 caída     pur
 caluroso     fool -
 camino     sa'no
 carne     saka'nko
 casa     mano
 cáscara     alelle
 casi     itta
 caza     xam -
 cenizas     tara
 cielo     monto
 cima     gedo
 cinco     xu'pin
 codo     d!ixil-xo
 cola     sii'to
 comer     yi? ' -
 corazón     sa `Ako
 cortar     paqas
 corto     maxna
 cosa     tel -
 costilla     kina? `Akko
 cuando     para ,paray
 cuántos     mee
 cuatro     salah
 cuello     gomero , komaro
 cuenta     d!ix -
 cuerno     kasko'
 cuervo     qurrupakko
 dar     teh! -
 decir     pay -
 dedo     Gotakko ,kupako
 delgado     !afache
 derecho     misikko
 desaparecer     pat -
 detrás después de     tup -
 día     kuyy-anko
 diente     ilg-e
 diez     xu'd/d/a
 donde     axaate
 dos     laake
 él     u'so
 envejecer     ker' -
 enviar     erak -
 espeso     koopi
 espina     qa'time
 estrecho     tikkayya
 estrella     h!iske
 flecha     laaxe
 flor     piso
 frío     oshonti
 fuego     xete
 fuerte     irri , Isha
 gallina  pollo     lukkako
 golpe     shoq -
 grande     damma
 grasa     koopi
 hiena     oraap-atte
 hierba     ashko '
 hígado     tire  (tiri)
 hinchazón     puux -
 hombre     tirakko'
 hombro     xashito
 huella     xope
 hueso     maqte
 huevo     ugahe
 humo     kuu'te
 inclinación     paante
 intestinos     mar `Ime
 ir     ach
 izquierda     !ala? `Akko
 ladrido     qo'folto
 lágrimas     ilmaame
 lavado     shoh! -
 lazo     shapp -
 leche     o'rh!e
 lejos     si'kaapa
 lengua     erra'bgo
 limpiar     oos h-
 lluvia     arrawo , dip , irrawo
 luna     le ayo
 madre     yaa'ye
 mano     largo '
 mañana     qa'yna
 miedo     Gaap -
 miel     sakm-o
 mijo     maanqo
 mojar     k'ap -
 montaña     Gupo
 mordedura     qaw -
 mosca     xa? ` -
 mucho tiempo     si'kaapa
 muerte     pok -
 mujer     nahaye
 mula     kanke
 nariz     sind/e
 negro     ku'mmay
 niño     mi  aye
 noche     a'wne
 noche     awine
 nosotros     ine
 nube     urra'te
 nueve     kollan
 nuevo     qayte
 oir     apaq -
 ojo     ixte
 ombligo     h!und/urte
 oscuro     kumma
 otro     pi'le
 padre     papp-o
 pájaro     aage
 palma (mano)     kan? `Ate
 palo     tollakko
 pecho     ad/unko '
 pelo     kaaso
 pequeño     takkaya
 perro     xa'ro
 persona     qawho'
 pez     xaare
 piedra     a'wrukko , aawerko , daagi
 piel     dakinte
 pierna     luxt
 piojo     isqi
 pluma     palxo'
 polvo     tullupako
 puñalada     dot -
 pus     ma!akko
 qué?     moo
 quemadura     dil -
 raíz     h!i'tte
 riñón     challe
 río     kolle
 risa     kisha? ` -
 rodilla     kilpayo
 rojo     ida , ide
 saber     ara
 sal     soqo
 sangre     k'ek'ite
 seco     xahayi
 semilla     pod/a'h!o
 sentarse     akkad / -
 serpiente     ta'wwo
 siete     tah!h!an
 soga     su'rre
 sol     oqqa'ye
 soplo     uuf -
 succión     shur -
 sueño     reefi
 tambor     simpo
 todos     ka'? `Asay
 trigo     tiskaar -
 trueno     qawwa? ` -akko
 uno     to on
 usted     acho
 venir     xaf -
 ver     xi
 verde     illah!a
 viento     uruure
 vómito     fat -
 vosotros     hune
 Yo     ano
 zanja     kap-te